آذر

 

سرطان کبد، یکی از مرگبار‌ترین انواع سرطان در جهان، به دلیل علائم خاموش و دیرهنگام آن، در مراحل اولیه به‌سختی قابل تشخیص است. با‌این‌حال، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، کلید افزایش شانس بقا است. در این مقاله، به بررسی علائم، عوامل خطر، روش‌های تشخیص و درمان‌های نوین سرطان کبد می‌پردازیم.

 

علائم سرطان کبد

علائم سرطان کبد در مراحل اولیه اغلب خفیف و مبهم هستند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• خستگی: احساس خستگی مداوم و بدون دلیل

• کاهش اشتها: از دست دادن ناگهانی یا بی‌دلیل اشتها

• کاهش وزن: بدون تلاش برای کاهش وزن، لاغر شدن

• درد در قسمت فوقانی راست شکم: درد مبهم یا تیز در سمت راست بالای شکم

• تورم شکم: تجمع مایعات در شکم (اسیت)

• زردی: رنگ زرد شدن پوست و سفیدی چشم‌ها

• تهوع و استفراغ: حالت تهوع و استفراغ بدون دلیل

• مدفوع تیره رنگ: قیری شدن رنگ مدفوع

• خارش پوست: خارش شدید پوست بدون دلیل

 

عوامل خطر

برخی از عوامل خطر ابتلا به سرطان کبد عبارتند از:

• عفونت کبد: هپاتیت B  و C دو عامل شایع عفونت کبد هستند که خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهند.

• سیروز کبد: سیروز، زخم شدن و نارسایی مزمن کبد، خطر ابتلا به سرطان کبد را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

• مصرف الکل: مصرف بیش‌از‌حد الکل به کبد آسیب می‌رساند و خطر ابتلا به سیروز و سرطان کبد را افزایش می‌دهد.

• چاقی: چاقی خطر ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی و در‌نهایت سیروز و سرطان کبد را افزایش می‌دهد.

• سموم: قرار گرفتن در معرض سموم خاصی مانند آفلاتوکسین B1، که در برخی از غذا‌های کپک‌زده یافت می‌شود، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش دهد.

• سابقه خانوادگی: داشتن سابقه خانوادگی سرطان کبد می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.

 

تشخیص

تشخیص سرطان کبد به طور معمول با معاینه فیزیکی، بررسی سابقه پزشکی و انجام آزمایش‌های مختلف انجام می‌شود. برخی از آزمایش‌های رایج برای تشخیص سرطان کبد عبارتند از:

• آزمایش خون: آزمایش خون برای بررسی سطوح آنزیم‌های کبدی، AFP (آلفا فتوپروتئین) و سایر نشانگر‌های تومور انجام می‌شود.

• تصویربرداری: سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن، MRI و PET اسکن می‌توانند برای بررسی وجود تومور در کبد استفاده شوند.

• بیوپسی: نمونه‌ای از بافت کبد برای بررسی سلول‌های سرطانی تحت آزمایش می‌کروسکوپی قرار می‌گیرد.

 

درمان

درمان سرطان کبد به مرحله و سلامت کلی بیمار بستگی دارد. گزینه‌های درمانی عبارتند از:

• جراحی: برداشتن کامل یا بخشی از تومور (هپاتکتومی)

• پیوند کبد: جایگزینی کبد بیمار با کبد سالم از یک اهدا کننده

• درمان‌های موضعی: مانند ابلیشن تومور با امواج رادیویی یا فریز کردن تومور

• شیمی درمانی: استفاده از دارو‌ها برای از بین بردن سلول‌های سرطانی

• ایمونوتراپی: تحریک سیستم ایمنی بدن برای حمله به سلول‌های سرطانی

 

سخن پایانی

سرطان کبد، علی‌رغم چالش‌های تشخیصی و درمانی، با پیشرفت‌های روزافزون در علم پزشکی، در حال حاضر قابل درمان است. تشخیص زودهنگام و پیگیری منظم با پزشک، کلید افزایش شانس بقا و بهبودی است. در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک، به‌خصوص در افراد با عوامل خطر بالا، مراجعه به پزشک متخصص و انجام آزمایش‌های لازم ضروری است. برای یافتن بهترین پزشک متخصص داخلی میتوانید به سایت ویکی داخلی مراجعه کنید. با رعایت نکات پیشگیرانه و انجام غربالگری‌های دوره‌ای می‌توان از بروز این بیماری پیشگیری کرد یا آن را در مراحل اولیه تشخیص داد و درمان را با موفقیت بیشتری پشت سر گذاشت.